Một Trường Hợp Hạ K+ Máu Nặng Do Cường Giáp Tự Ý Bỏ Điều Trị
Buổi tối thứ 6 cuối tuần đang nằm ngủ thì cậu em đang trực trong viện nhắn tin yêu cầu trợ giúp bảo :
-Anh ơi có thanh niên này sinh năm 1990 (30 tuổi) đang nằm nhà thì đột ngột yếu chân tay, mệt, khó thở, gia đình gọi xe cấp cứu thì được chẩn đoán là “Hạ Canxi Huyết” đã truyền Canxiclorua tĩnh mạch rồi nhưng bệnh nhân không đỡ, giờ mất vận động luôn 2 cái chân rồi …
Mình vừa ngáp ngắn ngáp dài vừa hướng dẫn :
-Coi chừng rối loạn điện giải, em đảm bảo thông khí rồi mời khám chuyên khoa thần kinh nếu kết quả bình thường …
Lúc sau cậu em lại bảo :
-Anh ơi Canxi máu bình thường nhưng K+ xuống thấp lắm, có 1.3 mmol/l thôi (!!!) Hay là do điều dưỡng lại lấy máu phía trên đường truyền tĩnh mạch nên pha loãng nhỉ (???!!!)
Mình hốt hoảng bảo :
-Hạ K+ thế là phù hợp với lâm sàng rồi còn gì, truyền K+ gấp rồi mắc monitor đi, coi chừng rối loạn nhịp bây giờ (!!!)
Rồi không yên tâm lắm nên mình lại mò vào bệnh viện (…)
Vào đến nơi thấy bệnh nhân yếu cơ đến nỗi không thể nhấc tay lên được, cầm cánh tay thì cổ tay lủng lẳng không có sức cơ, hai chân thì mất hoàn toàn vận động luôn, đã truyền 3 ống K+ nhưng hoàn toàn không cải thiện, xét nghiệm lại K+ lần 2 vẫn rất thấp : K+ từ 1.3 -> 1.5 (mmol/l) Bệnh nhân liên tục thều thào kêu mệt, yếu các cơ, khó thở, nhịp tim nhanh, trống ngực …vv
Bệnh nhân đang sinh hoạt bình thường, không hoạt động thể thao quá sức, không ăn chế độ nghèo dinh dưỡng, không sốt, không nôn, không tiêu chảy, không có các dấu hiệu thất thoát điện giải …vv
Bệnh nhân có tiền sử cường giáp, nhưng điều trị ổn định đã 3 năm nay, hỏi đi hỏi lại bệnh nhân bảo vẫn dùng thuốc bình thường đầy đủ (!!!)
Lúc sau mẹ bệnh nhân vào viện mới khai nhận trước đây do mỗi lần đi khám tại phòng khám nội tiết thấy đơn thuốc tháng nào cũng giống nhau : Nên 1 tháng nay mẹ bệnh nhân tự ý giảm liều thuốc điều trị cường giáp là Thyrozol 5mg từ 2 viên/ngày xuống còn 1 viên/ngày, khoảng 1 tuần nay thì bệnh nhân tự ý ngưng thuốc (!!!???)
Bệnh nhân ngưng thuốc điều trị cường giáp khiến bệnh cảnh cường giáp nặng hơn : Kết quả xét nghiệm chức năng tuyến giáp thì bệnh nhân đang bị cường giáp diễn biến tăng nặng, các hormon tuyến giáp tăng cao :
Như đã biết hormon tuyến giáp có tác dụng làm tăng hoạt động chuyển hóa của tế bào : đặc biệt hormon tuyến giáp gây hoạt hóa enzym ATPase nên kích thích hoạt động các bơm Na-K-ATPase (bơm ion N+ K+ trên màng tế bào) làm tăng vận chuyển Kali từ ngoài vào trong tế bào gây hạ K+ máu (!!!)
Ngoài ra do có tác dụng tăng chuyển hoá nói chung của hormon tuyến giáp bao gồm cả tăng chuyển hoá glucose gây tăng đường huyết từ đó làm tăng bài tiết insulin lại càng khiến tăng đưa kali vào trong tế bào phối hợp gây hạ K+ máu
Chuyển qua điều trị bằng thuốc chống cường giáp, tình trạng hạ K+ được cải thiện nhanh chóng : K+ trở về bình thường, bệnh nhân hồi phục sức cơ và hết toàn bộ triệu trứng – nằm bấm điện thoại cả buổi sáng (!!!)
Bệnh nhân sau khi ổn định được chuyển khoa nội tiết điều trị tiếp
Sáng ra cậu em vỗ vai mình cười bảo :
-May quá hôm qua lúc phân loại bệnh tí nữa e chuyển thẳng nội thần kinh cho nằm cùng mấy ông bà tai biến (!!!)
#DrKitchen
#HạKaliMáu
#CườngGiáp
Video thăm khám lâm sàng :
DrKitchen